سكته مغزی؛ یك بحران جهانی خاموش با پیامدهای فوری بر سلامت عمومی

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران با تأكید بر نقش حیاتی زمان در درمان سكته مغزی گفت: سكته مغزی یكی از مهم‌ترین علل ناتوانی در جهان است و آگاهی عمومی از علائم و اقدام سریع، كلید نجات مغز است.

1404/04/31
|
10:00

به گزارش روابط عمومی رادیو سلامت، دكتر فهیمه وهبی‌زاد، متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران، با اشاره به دو نوع اصلی سكته مغزی گفت: نوع اول، سكته مغزی خونریزی‌دهنده یا هموراژیك است و نوع دوم، سكته مغزی ایسكمیك یا انسدادی كه به‌دلیل اختلال در خون‌رسانی به مغز رخ می‌دهد و شایع‌تر است. در نوع ایسكمیك، قطع جریان خون باعث قطع اكسیژن‌رسانی به بافت مغز شده و تنها در هر دقیقه، حدود دو میلیون سلول مغزی از بین می‌روند؛ موضوعی كه نقش حیاتی زمان را در روند درمان برجسته می‌سازد.

وی تأكید كرد: شناخت علائم اولیه توسط مردم، می‌تواند در كاهش آسیب مغزی و نجات جان بیماران بسیار مؤثر باشد. بر اساس آموزش‌های بین‌المللی، واژه‌ی اختصاری FAST به‌عنوان ابزار تشخیص اولیه معرفی می‌شود؛ كه شامل افتادگی یك‌طرف صورت، ضعف حركتی یا بی‌قرینگی در اندام‌ها ، اختلال در گفتار و اهمیت اقدام فوری است. هر 15 دقیقه تأخیر در درمان می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی باعث كاهش عملكرد مغزی و افزایش میزان ناتوانی در بیماران شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران با بیان اینكه درمان‌های مؤثر در مرحله حاد سكته مغزی نیز مورد توجه قرار گرفت، گفت: از جمله داروی حل‌كننده لخته خون كه تنها در چهار و نیم ساعت اول پس از بروز علائم قابل استفاده است و هرچه سریع‌تر تزریق شود، احتمال موفقیت درمان بالاتر خواهد بود. درمان دیگر، ترومبكتومی است كه به‌صورت مكانیكی لخته را از عروق بزرگ مغز خارج می‌كند و تا 24 ساعت پس از آغاز علائم قابل انجام است. البته انجام این درمان نیازمند ارزیابی دقیق بالینی و شرایط خاصی است.

دكتر وهبی‌زاد با بیان اینكه برخی افراد در مواجهه با علائم سكته مغزی دچار سردرگمی شده و به سراغ درمان‌های خانگی یا سنتی می‌روند، اظهار داشت: هیچ روش خانگی‌ای نمی‌تواند عروق بسته مغز را باز كند و تنها اقدام درست تماس فوری با اورژانس و مراجعه سریع به مراكز درمانی تخصصی است.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت پیشگیری ثانویه از سكته مغزی گفت: بر خلاف تصور رایج، سكته مغزی در بسیاری موارد نتیجه تقدیر نیست، بلكه حاصل انتخاب‌هایی است كه افراد در سبك زندگی خود اتخاذ می‌كنند. رژیم غذایی سالم، به‌ویژه رژیم مدیترانه‌ای كه سرشار از فیبر، روغن زیتون، سبزیجات و میوه و كم‌مصرف در گوشت قرمز و چربی‌های اشباع است، نقش مهمی در كاهش ریسك سكته دارد. ورزش منظم، حداقل 150 دقیقه در هفته، حفظ سلامت عروق را تضمین می‌كند و ترك سیگار نیز می‌تواند طی دو سال اول، ریسك سكته را به‌نصف كاهش دهد.

وهبی‌زاد در پایان با تأكید بر نقش تغذیه در سلامت مغز اظهاركرد: كنترل فشار خون و دیابت از طریق غربالگری منظم، شناسایی و درمان اختلالات ریتم قلب مثل فیبریلاسیون دهلیزی با تست ساده نوار قلب، و كنترل چربی خون از دیگر عوامل مهم در كاهش خطر سكته مغزی هستند. بشقابی كه انتخاب می‌كنیم، آینده مغز ما را رقم می‌زند.

دسترسی سریع